AV Tech Guide สื่อ Online รีวิว ข่าว ความรู้ ด้านเครื่องเสียง ไฮไฟ โฮมเธียเตอร์ ทีวี สมาร์ทโฟน ไอที มัลติมีเดียและสินค้านวัตกรรม

AV Tech Guide สื่อ Online รีวิว ข่าว ความรู้ ด้านเครื่องเสียง ไฮไฟ โฮมเธียเตอร์ ทีวี สมาร์ทโฟน ไอที มัลติมีเดียและสินค้านวัตกรรม

ไขข้อข้องใจกับระบบมัลติโซนในโฮมเธียเตอร์

ต้องรู้ก่อนว่า Multi-Zone คืออะไร
Multi-Zone คือฟังก์ชันที่เราเห็นกันอยู่ในเอวีรีซีฟเวอร์ในโฮมเธียเตอร์มา สักพักนึงแล้ว มันสามารถส่งสัญญาณจากแหล่งโปรแกรมที่นำมาเชื่อมต่อกับมันไปให้ปลายทาง หรือ output ที่สอง,สาม หรือสี่ ไปยังลำโพง หรือส่งไปเป็นสัญญาณแหล่งโปรแกรมให้ระบบเสียงแยกต่างหากในตำแหน่งอื่น ๆ ในบ้านได้ ไม่ใช่เหมือนกับการพ่วงลำโพงดื้อ ๆ แล้วเอาไปวางแหมะไว้ในห้องอื่น

ต่างจากระบบเสียงไร้สายสำหรับห้องหลายห้อง (ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่องนี้ในตอนท้ายของบทความนี้) เอาเป็นว่าไหน ๆ ก็เอาฉันเป็นศูนย์กลางความบันเทิงแล้ว ฉันขอกระจายความบันเทิงนี้ออกไปนอกห้องด้วยนะ อยู่ที่คุณจะอนุญาตหรือเปล่า..

เอวีรีซีฟเวอร์ในโฮมเธียเตอร์ที่รองรับระบบมัลติโซนจึงสามารถให้ใครก็ได้ที่ใช้งานต้องสามารถควบคุมการเล่นที่เกิดจากแหล่งโปรแกรมเดียวกัน หรือแหล่งโปรแกรมอื่นได้ นอกเหนือจากการรับฟังในห้องหลักเพื่อควบคุมการใช้งานผ่านพื้นที่อื่น ๆ ในบ้าน

หมายความว่าถ้าระบบมัลติโซนมันดีจริง ให้เสียงเพลงไปยังห้องอื่นได้ แต่ถ้าคุณไม่ชอบ หรืออยากฟังเพลงอื่นแล้วต้องเดินมาเลือกเพลงยังอีกห้องนึง มันก็เกม.. ไม่มีใครอยากใช้งานระบบแบบนี้แน่ ๆ

อีกตัวอย่าง เช่น ผู้ใช้สามารถชมภาพยนตร์ Blu-ray Disc หรือ DVD ที่มีเสียงเซอร์ราวนด์ในห้องหลัก ในขณะที่คนอื่นสามารถฟังเพลงจากเครื่องเล่นซีดีอีกเครื่องหนึ่งที่เชื่อมต่อไว้ได้ในเวลาเดียวกัน โดยมีข้อแม้อยู่ว่าเครื่องเล่น Blu-ray หรือ DVD และเครื่องเล่น CD ต้องเชื่อมต่อกับเอวีรีซีฟเวอร์ในชุดโฮมเธียเตอร์เดียวกัน

แต่ก็สามารถเข้าถึง และควบคุมแยกกันได้โดยใช้รีโมตการควบคุมของใครของมัน หรือจะใช้รีโมตคอนโทรลของเอวีรีซีฟเวอร์ ซึ่งโปรแกรมให้ควบคุมเครื่องเล่นเหล่านั้นได้ในบางรุ่น พอนึกภาพตามออกไหมครับทีนี้

การใช้งาน Multi-Zone
ความสามารถที่ต้องมีในเอวีรีซีฟเวอร์ที่ใช้งานในระบบ Multi-Zone ได้นั้นหลัก ๆ แล้วมีอยู่ 3 อย่างด้วยกันคือ

1. อิสระในการเลือกใช้ภาคขยาย ในเอวีรีซีฟเวอร์ที่มีภาคขยายทั้งหมด 7.1 Channel ผู้ใช้สามารถจัดสรรจำนวน Channel ได้เองอย่างอิสระตามการใช้งาน เช่น ถ้าใช้ดูหนังอยู่ในโหมด 5.1 แชนเนลสำหรับห้องหลัก ก็จะมีภาคขยายที่เหลือ 2 Channel ที่ยังว่างอยู่ (โดยปกติจะใช้กับลำโพงเซอร์ราวนด์ด้านหลัง) เพื่อนำมาใช้กับลำโพงในโซนที่สอง

นอกจากนี้ในเอวีรีซีฟเวอร์บางเครื่อง ยังมีคุณสมบัติที่สามารถนำภาคขยายมาใช้ได้ทั้งหมด 7.1 Channel ในห้องหลักได้ หากคุณไม่เอาไปขับลำโพงในโซนที่สองที่ตั้งค่าไว้ในเวลาเดียวกัน

2. ปรีเอาต์พุตสำหรับโซนอื่น ๆ นอกเหนือจากวิธีการในข้อ 1 แล้ว เอวีรีซีฟ-เวอร์ 7.1 Channel จำนวนมากถูกออกแบบมาเพื่อให้สามารถใช้งานภาคขยายสัญญาณ 7.1 แบบเต็มรูปแบบสำหรับห้องหลัก แต่ก็ให้เอาต์พุตแบบ Preamp เพื่อส่งสัญญาณไปยังอุปกรณ์ขยายเสียงภายนอก (ซื้อแยกต่างหาก) เพื่อนำไปใช้ในห้องอื่นที่สามารถทำได้

3. จำนวนโซนเยอะแสดงว่าเน้นเอวีรีซีฟเวอร์โฮมเธียเตอร์ระดับไฮเอนด์บางรุ่นจะมีความสามารถในการใช้งานทั้ง Zone 2 และ Zone 3 (หรือแม้แต่ Zone 4) นอกเหนือจากโซนหลักเอวีรีซีฟเวอร์เหล่านี้จะมีเอาต์พุตแบบ preamp สำหรับทุกโซนเพิ่มเติม ซึ่งต้องใช้เครื่องขยายเสียงแยกต่างหาก (นอกเหนือจากลำโพง) สำหรับแต่ละโซน อย่างไรก็ตาม เอวีรีซีฟเวอร์บางเครื่องจะให้คุณเลือกใช้โซน 2 หรือโซน 3 โดยใช้เครื่องขยายเสียงในตัวเครื่อง

การปรับแต่งใช้งานภาคขยายสามารถทำได้อย่างอิสระ ด้วยการตั้งค่าในเมนู

ในการติดตั้งระบบมัลติโซนแบบเต็มที่ทั้งระบบ ผู้ใช้สามารถใช้โซนที่สองภายใน เอวีรีซีฟเวอร์ เอง และโซนที่สาม หรือสี่ โดยใช้เครื่องขยายเสียงแยกต่างหาก อย่างไรก็ตามหากคุณกำลังใช้เอวีรีซีฟเวอร์เพื่อรับผิดชอบกับการขยายลำโพงในโซนที่สอง คุณก็คงต้องเสียสละความสามารถในการรับฟังระบบเสียงเซอร์ราวนด์แบบ 7.1 ช่องจากในห้องหลัก แต่จะกลายเป็นระบบ 5.1

ในกรณีที่พบบ่อยในปัจจุบันก็คือ เอวีรีซีฟเวอร์ เดี๋ยวนี้อาจเผื่อมาให้ถึง 9, 11 หรือ 13 แชนเนล เพื่อนำไปใช้กับระบบเสียง Dolby atmos หรือ dts-x ทำให้การออกแบบระบบมัลติรูม มัลติโซนคล่องตัวมากยิ่งขึ้น โดยหากใครที่นำเอวีฯ เหล่านี้มาใช้และยังไม่พร้อมที่จะใช้ระบบเสียงใหม่ ก็ทำให้เหลือภาคขยายเพื่อนำไปใช้กับอย่างอื่น

แน่นอนว่าระบบมัลติโซนเป็นทางเลือกหนึ่งที่น่าสนใจ มันจะช่วยลดจำนวนอุปกรณ์ขยายเสียงภายนอกสำหรับโซนอื่น ๆ ลง ซึ่งในอนาคตก็สามารถปรับเปลี่ยนได้โดยไม่ยุ่งยากมาก

สิ่งที่ควรรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับฟังก์ชันมัลติโซน
นอกเหนือจากวิธีพื้นฐานที่จะใช้ความสามารถมัลติโซนของ เอวีรีซีฟเวอร์ในโฮมเธียเตอร์แล้ว ยังมีคุณลักษณะอื่น ๆ ที่เป็นข้อจำกัดที่คุณต้องรู้เอาไว้เสียหน่อยก่อนการติดตั้งมัลติโซนดังนี้

ในหลาย ๆ กรณีในขณะที่เอวีรีซีฟเวอร์สามารถรองรับได้ทั้งเสียง และภาพวิดีโอในบางรุ่นที่สามารถใช้งานฟังก์ชันวิดีโอสำหรับ Multi-Zone พวกเขาอาจจำกัดคุณภาพของสัญญาณไว้ที่สัญญาณวิดีโอคอมโพสิต หมายความว่าในขณะที่คุณใช้อุปกรณ์ที่เป็นวิดีโอความละเอียดสูงเต็มรูปแบบ รวมไปถึงแหล่งกำเนิดเสียงเซอร์ราวนด์ภายในห้องหลัก

การควบคุมการใช้งานต่าง ๆ สุดท้ายมาลงที่แอปฯ บนมือถือ แทนรีโมตคอนโทรลได้เลย

แต่ในโซนอื่นที่เชื่อมต่อกับเอวีรีซีฟเวอร์อาจจะเป็นระบบเสียงสเตอริโออะนาล็อก และ/หรือ ระบบภาพที่เป็นอะนาล็อกเท่านั้นที่สามารถใช้งานได้กับโซนที่สอง หรือสาม อย่างไรก็ตามเอวีรีซีฟเวอร์ระดับไฮเอนด์บางรุ่นจะมีการใช้สัญญาณวิดีโอคอมโพเนนต์ หรือเอาต์พุต HDMI สำหรับการใช้งาน Zone 2 หากการเชื่อมต่อระบบภาพมีความสำคัญกับคุณโปรดตรวจสอบสเปกของเอวีรีซีฟเวอร์ก่อนตัดสินใจซื้อ

เอวีรีซีฟเวอร์บางตัวอาจมีการออกแบบการเชื่อมต่อลำโพงเพิ่มเติมซึ่งจะช่วยให้คุณสามารถเชื่อมต่อสายลำโพงสำหรับการใช้งานแบบ 7.1 Channel ทิ้งไว้ ทั้ง ๆ ที่แชนเนลนี้นำไปใช้ร่วมกับโซนที่สองและ/หรือโซนสามทำให้มันใช้เพาเวอร์แอมป์ที่อยู่ในตัวในเอวีรีซีฟเวอร์เองร่วมกัน

อย่างไรก็ตามในการตั้งค่าการใช้งานประเภทนี้ ถ้าคุณต้องการใช้ลำโพงในโซนหลักเป็นระบบเสียงเซอร์ราวนด์ 7.1 แชนเนลเต็มรูปแบบ คุณจะไม่สามารถใช้ Zone 2 และ Zone 3 ในเวลาเดียวกันได้

จะเกิดอะไรขึ้นเมื่อคุณต้องการใช้งาน Zone 2 หรือ Zone 3 คุณก็จะต้องระบุเปลี่ยนในเมนูปฏิบัติการของเอวีรีซีฟเวอร์จากโซนหลัก 7.1 แชนเนลเป็นช่องสัญญาณ 5.1 ช่อง ทำให้สามารถเพิ่มช่องสัญญาณอีกสองช่องเพื่อใช้ขับลำโพงได้ทั้ง Zone 2 และ Zone 3 แต่ก็มีเอวีรีซีฟเวอร์โฮมเธียเตอร์บางเครื่องจะทำหน้าที่เปลี่ยนฟังก์ชันนี้ให้อัตโนมัติเมื่อเปิดใช้งานคุณลักษณะโซนที่สอง

การใช้โซน 2 ห้องในห้องเดียวกัน
อีกวิธีหนึ่งที่น่าสนใจในการใช้เอวีรีซีฟเวอร์โฮมเธียเตอร์แบบ Multi-Zone คือการใช้ตัวเลือกโซนที่สองในห้องเดียวกับการตั้งค่าช่อง 5.1 / 7.1 กล่าวได้ว่าคุณจะสามารถมีตัวเลือกการฟัง 2 แชนเนลที่ควบคุมได้ครบทุกฟังก์ชันในการฟัง นอกเหนือไปจากตัวเลือกในการฟังแบบ 5.1 / 7.1 ในห้องเดียวกัน

การตั้งค่านี้ทำงานอย่างไรคุณจะต้อง Set up ลำโพงเพื่อใช้สำหรับโฮมเธียเตอร์ก่อนด้วยการกำหนดค่า 5.1 หรือ 7.1 ด้วยลำโพง 5 หรือ 7 ตัว รวมทั้งซับวูฟเฟอร์ที่คุณใช้เป็นหลัก แต่กรณีนี้คุณจะมีภาคขยายเสียงภายนอกเพิ่มเติม เพื่อออกมาทางช่องโซน 2 ของเอวีรีซีฟเวอร์ด้วยภาคขยายภายนอกที่เชื่อมต่อกับชุดลำโพงด้านหน้า ด้านหน้าซ้ายและขวา ที่คุณใช้เพื่อการฟังเฉพาะสำหรับเสียงแบบ 2 Channel เท่านั้น

ตัวเลือกการตั้งค่านี้จะใช้สำหรับผู้ที่ชอบการฟังแบบออดิโอไฟล์เป็นหลัก โดยเสียงที่ได้จะไม่ผ่านภาคขยายเสียงของเอวีรีซีฟเวอร์ โดยผลลัพธ์ที่ได้คือคุณจะได้ความบริสุทธิ์ของการฟังเพลงจากสเตอริโอสองแชนเนลที่มีคุณภาพสูงกว่า และมีพลังมากขึ้นได้ มันก็ขึ้นอยู่กับภาคขยายหรือ Amplifier ที่คุณนำมาต่อพ่วงด้วยนั้นแหละครับว่า

เมื่อมันใช้งานร่วมกับลำโพงที่แมตช์กันมาก ๆ แล้วผลลัพธ์มันจะวิเศษขนาดไหน อย่างไรก็ตามในเอวีรีซีฟเวอร์ของโฮมเธียเตอร์ที่มีหลายโซน สามารถควบคุมระบบทั้งคู่ได้จากภาค preamp ของ เอวีรีซีฟเวอร์ เครื่องเดียวกัน โดยไม่ต้องเป็นห่วงว่าเวลาเล่นทั้งโซนหลักและโซนที่สองมันจะวุ่นวายเมื่อต้องทำงานในเวลาเดียวกัน และคุณสามารถล็อกแหล่งสัญญาณสองแชนเนล (เช่นเครื่องเล่นซีดีหรือแผ่นเสียง) ให้เป็นแหล่งโปรแกรมที่กำหนดให้ไว้สำหรับโซนที่ 2

หลายคนคิดว่า Zone 2 (หรือโซน 3 หรือ 4) สามารถใช้ได้เฉพาะในห้องอื่น แต่นั่นไม่ใช่การใช้มัลติโซนได้อย่างคุ้มค่า กรณีนี้การใช้โซนที่สองในห้องหลักของคุณ จะทำให้คุณสามารถฟังเพลงโดยใช้ระบบเสียง Stereo ที่สามารถเอาใจใส่ หรือใส่ความต้องการกับอุปกรณ์ต่าง ๆ ลงไปได้ (โดยใช้ลำโพงเสริมและแอมป์) ในห้องเดียวกัน ซึ่งอาจมีการตั้งค่าเป็น 5.1 หรือ 7.1 ในการเอามาใช้ดูหนังไปด้วยในตัว

แน่นอนว่าการตั้งค่านี้อาจจะเพิ่มความวุ่นวายของลำโพงในห้องของคุณเพิ่มขึ้นอีกนิดหน่อย เนื่องจากคุณจะมีชุดลำโพงด้านหน้า ซ้ายและขวาสองชุด และคุณจะไม่ได้ใช้ทั้งสองระบบในเวลาเดียวกันเนื่องจากวัตถุประสงค์เพื่อใช้งานมันต่างกัน

ปัจจัยอื่น ๆ ที่ควรคำนึงถึงในการใช้เอวีรีซีฟเวอร์โฮมเธียเตอร์ในการตั้งค่าโซนหลายโซน
แนวคิดในแบบรวมศูนย์เพื่อควบคุมองค์ประกอบทั้งหมดในโฮมเธียเตอร์ของคุณด้วยเอวีรีซีฟเวอร์หนึ่งเครื่อง เป็นความสะดวกสบายที่ยอดเยี่ยม แต่เมื่อพูดถึงความสามารถในการใช้งานหลายโซน จึงมีบางอย่างเพื่อพิจารณาเพิ่มขึ้นมาอีกด้วย (สำหรับเอวีรีซีฟเวอร์ที่สามารถทำมัลติโซนได้ แต่ยังไม่สามารถเชื่อมต่อผ่านระบบเน็ตเวิร์กได้)

หากเครื่องรับของคุณไม่ได้มาพร้อมกับรีโมตคอนโทรลตัวที่ 2 เพื่อใช้ในโซนที่สอง หรือสาม คุณจะต้องเดินไปที่ตัวรับสัญญาณในห้องหลักของคุณเพื่อเปลี่ยนแหล่งจ่ายไฟเพื่อส่งไปยังโซนที่สองหรือสาม

แม้ว่าจะมีการใช้รีโมตคอนโทรลตัวที่ 2 สำหรับการใช้งาน Zone ที่สอง และ/หรือ Zone ที่สาม คุณยังคงต้องติดตั้งตัวรับสัญญาณควบคุมระยะไกลไว้ในห้องของโซนที่สองหรือสามเพื่อใช้รีโมตในห้องเหล่านั้นสำหรับควบคุมแหล่งโปรแกรมที่คุณใช้งานโดยการเข้าถึงจากตัวเอวีรีซีฟเวอร์หลักได้ด้วย

ในปัจจุบันการควบคุมฟังก์ชันต่าง ๆ ของ เอวีรีซีฟเวอร์ จะใช้สมาร์ทโฟนที่ลงแอปพลิเคชันเพื่อเปลี่ยนการทำงานให้เป็นเหมือน Remote Control ผ่าน ระบบ WiFi ที่เชื่อมต่อถึงกันในบ้าน

Wireless Multi-Room Audio Option
ทางเลือกหนึ่งที่เป็นประโยชน์สำหรับเสียงภายในบ้าน (ไม่ใช่วิดีโอ) คือ Wireless Multi-Room Audio ระบบนี้ใช้ตัวรับสัญญาณโฮมเธียเตอร์ที่ติดตั้งอุปกรณ์อย่างเหมาะสม ซึ่งสามารถส่งสัญญาณเสียงสเตอริโอแบบไร้สายจากแหล่งที่กำหนดไปยังลำโพงไร้สายที่สามารถใช้ร่วมกันได้รอบ ๆ บ้าน

ส่วนใหญ่ของระบบประเภทนี้บางเจ้าจะยังเป็นระบบปิดอยู่ หมายความว่ามันใช้งานได้เฉพาะลำโพงไร้สายที่เฉพาะเจาะจงยี่ห้อและรุ่นจากทางผู้คิดระบบของตัวเองขึ้นมาเท่านั้น หรือไม่ก็เป็นระบบสำหรับการทำงานร่วมกับ เอวีรีซีฟ-เวอร์ และโฮมเธียเตอร์ที่มีตราสินค้าเฉพาะของระบบเหล่านี้ ได้แก่ Sonos, Yamaha MusicCast, DTS Play-Fi, FireConnect (ใช้โดย Onkyo) และ HEOS (Denon / Marantz)

เอวีรีซีฟเวอร์โฮมเธียเตอร์บางรุ่นมีทั้งคุณสมบัติ Multi-Zone และ Wireless Multi-Room Audio สำหรับการเพิ่มความยืดหยุ่นในการนำไปประยุกต์ใช้เพื่อเพิ่มความบันเทิงในบ้านกันถ้วนหน้าแล้วเวลานี้

The Bottom Line
สำหรับรายละเอียดทั้งหมดเกี่ยวกับเอวีรีซีฟเวอร์โฮมเธียเตอร์หรือสเตอริโอรีซีฟเวอร์ที่เจาะจงใช้ความสามารถ Multi-Zone คุณควรอ่านคู่มือผู้ใช้สำหรับเอวีรีซีฟเวอร์นั้น ๆ ให้ละเอียด คู่มือผู้ใช้ส่วนใหญ่สามารถดาวน์โหลดได้โดยตรงจากเว็บไซต์ของผู้ผลิต

เป็นสิ่งสำคัญที่จะต้องทราบว่าโฮมเธียเตอร์ หรือสเตอริโอรีซีฟเวอร์ที่มีความสามารถในการใช้งานแบบมัลติโซนนั้น มีไว้เพื่อใช้สำหรับเอารูปภาพ, วิดีโอ หรือเสียง แพร่ออกไปยังสถานที่ที่สอง/หรือสาม สำหรับการฟังเพลงหรือการดูวิดีโอ ซึ่งหลายเรื่องเป็นเรื่องที่ห่างไกลความเข้าใจของคนใช้งานทั่ว ๆ ไปหลายคน

หากคุณต้องการติดตั้งระบบเสียงแบบมีสาย หรือระบบเสียง / ภาพวิดีโอที่ครอบคลุมทั้งบ้านโดยใช้เอวีรีซีฟเวอร์ในโฮมเธียเตอร์ของคุณเป็นศูนย์กลางการควบคุมแบบที่ไม่ต้องเรียนรู้อะไรมาก อยากจะใช้งานอย่างเดียว คุณอาจจะต้องได้รับคำปรึกษาจากช่างติดตั้งโฮมเธียเตอร์ หรือช่างติดตั้งระบบมัลติรูมโดยตรงเพื่อประเมินความต้องการ และให้คำแนะนำในอุปกรณ์เฉพาะ (เช่นเซิร์ฟเวอร์เพลง หรือวิดีโอ / การวางระบบเดินสายลำโพง, เครื่องขยายเสียง ฯลฯ ) ที่จะบรรลุเป้าหมายนั้นให้ได้..

ธนภณ พูลเจริญ

Content Contributor ที่ปรารถนาจะถ่ายทอดประสบการณ์ในแวดวงโฮมเธียเตอร์ ทีวี และระบบเสียงมัลติรูมในแง่ของความคุ้มค่าของการใช้งาน เปิดมุมมองสู่ความต้องการที่ชัดเจนให้กับผู้บริโภคที่ชื่นชอบเทคโนโลยี